การสร้างการมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่ายเพื่อพัฒนาการศึกษา

กิจกรรม PLC Leader ครั้งที่ 7 โครงการสนับสนุนโรงเรียนพัฒนาตนเอง รุ่นที่ 1 และรุ่นที่ 2 ต่อเนื่องในปี 2564 “การสร้างการมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่ายเพื่อพัฒนาการศึกษา”

จากสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ทำให้การจัดการเรียนการสอนขาดความต่อเนื่อง ถึงแม้ว่าสถานศึกษาได้มีการปรับรูปแบบการเรียนรู้ให้มีความหลากหลาย และสอดคล้องกับบริบทของนักเรียน แต่พบว่านักเรียนยังประสบปัญหาเกิดการเรียนรู้ที่ถดถอย ทั้งนี้ ในปีการศึกษา 2565 นี้ ได้มีการเปิดภาคเรียนในรูปแบบ On-site แต่ละสถานศึกษาจะมีวิธีการเตรียมรับมือเปิดภาคเรียนในช่วงสถานการณ์โควิด-19 และการสร้างการมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่ายเพื่อพัฒนาการศึกษาอย่างไร กิจกรรม PLC ในครั้งนี้ จะเป็นการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกับโรงเรียนบ้านแซววิทยาคม สพม.เชียงราย โรงเรียนต้นเรื่องถึงวิธีการในการรับมือและการสร้างเครือข่าย เพื่อเป็นแนวทางในการนำไปปรับใช้ตามความเหมาะสมกับบริบทของแต่ละโรงเรียนได้

โรงเรียนบ้านแซววิทยาคม เป็นโรงเรียนระดับมัธยมศึกษา ขนาดกลาง เปิดสอนตั้งแต่ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ถึง 6 เป็นโรงเรียนในโครงการกองทุนการศึกษา รุ่นที่ 4 โรงเรียนดำเนินงานภายใต้กรอบความคิด (Mindset) ที่ว่า “เราจะสร้างคนดีให้บ้านเมือง” จึงได้มีการพัฒนาโรงเรียนตามกลยุทธ์ของโรงเรียนในโครงการกองทุนการศึกษา 5 ข้อ ดังนี้ 

1) การพัฒนาครูให้มีศักยภาพในการจัดการเรียนการสอน 

2) การยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน 

3) การพัฒนาคุณลักษณะของผู้เรียนให้มีวินัย คุณธรรม จริยธรรม 

4) การพัฒนาทักษะชีวิต ทักษะอาชีพ 

5) การพัฒนาโรงเรียนให้เป็นโรงเรียนคุณภาพ ซึ่งบรรจุอยู่ในแผนปฏิบัติงาน 

ทั้งนี้ โรงเรียนได้สร้างเครือข่ายครอบคลุมทั้ง 5 กลยุทธ์ ในการสนับสนุนการเรียนการสอนให้บรรลุตามเป้าหมายของแต่ละกลยุทธ์ จากผลการดำเนินงาน นักเรียนสามารถทำคะแนน PISA ได้ใกล้เคียงระดับประเทศ เป็นโรงเรียนต้นแบบ PISA และมีระดับผลคะแนน O-Net ระดับชั้นม.3 ในปีการศึกษา 2564 สูงกว่าระดับประเทศและสูงกว่าค่าเป้าหมายร้อยละ 3 ของทุกวิชา รวมไปถึงมีศิลปวัฒนธรรมด้านกลองสะบัดชัยที่สร้างชื่อเสียงให้กับโรงเรียนอีกด้วย

สำหรับการเปิดภาคเรียน ปีการศึกษา 2565 โรงเรียนได้มีวิธีการเตรียมตัวรับมือในช่วงสถานการณ์โควิด-19 โดยการเสริมสร้างความพร้อมของนักเรียน ครูทำการทบทวนและพยายามปรับตัวให้เข้ากับเด็ก ไม่ว่าจะเป็น การจัดการเรียนการสอน การเข้าสังคม การปรับบริบทพื้นฐานให้กับเด็ก ตลอดจนการจัดกิจกรรมที่ไม่เน้นเนื้อหาวิชาการมากเกินไป แต่มุ่งให้เด็กเข้าใจกระบวนการและบริบทของโรงเรียนที่สำคัญ 2 ส่วน คือ การจัดการเรียนการสอนแบบ Thinking School และโรงเรียนคุณธรรม 

ในส่วนของครู ได้มีการทบทวนโดยการเชิญผู้บริหารและครูจากโรงเรียนองค์การบริหารส่วนจังหวัดเชียงราย ซึ่งเป็นโรงเรียนที่สร้างความร่วมมือร่วมกันในการเข้ามาเยี่ยมชม และสร้างกรอบความคิด (Mindset) ใหม่ให้กับโรงเรียน การจัดอบรมทบทวนการใช้เครื่องมือการสอนคิดทั้ง 10 รูปแบบ การจัดประชุม PLC ร่วมกัน การจัดทำแผนหน่วยการเรียนรู้ ในด้านมาตราการความปลอดภัย โรงเรียนได้มีมาตราการการป้องกันเบื้องต้น โดยการคัดกรองตรวจวัดอุณหภูมิ การแจกและตรวจ ATK นักเรียนทุกคน กรณีที่นักเรียนมีความเสี่ยงสูงสามารถมารับบริการ ATK เพิ่มเติมได้ นอกเหนือจากแผนมาตราการ 6 ข้อ 

ทั้งนี้ จากการดำเนินการเตรียมตัวรับมือของโรงเรียนในช่วงเปิดภาคเรียน ถือได้ว่าเป็นจุดเชื่อมการสร้างการมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่ายเพื่อพัฒนาการศึกษา ไม่ว่าจะเป็นการมีส่วนร่วมของครูในการออกแบบ คิด ทำ และพัฒนาโรงเรียนตามกลยุทธ์ ที่ได้ตั้งเป้าหมายร่วมกับเครือข่ายภายนอกสถานศึกษา ทั้งมหาวิทยาลัยต่างๆ หน่วยงานภาครัฐและเอกชน ในการให้ความรู้ คำแนะนำ หรือที่ปรึกษาในแต่ละด้านของกลยุทธ์ที่ก่อให้เกิดกิจกรรมและแหล่งเรียนรู้ที่หลากหลาย ตลอดจนการสร้างเครือข่ายผู้ปกครองและขยายผลไปยังชุมชนภายนอก โดยการมีส่วนร่วมในกิจกรรมต่างๆ ของชุมชน การนำปราชญ์ชุมชนมาให้ความรู้แก่นักเรียน รวมไปถึงการศึกษาวัฒนธรรม วิถีชีวิตของชุมชน ภูมิปัญญาท้องถิ่น และการดึงบทเรียนจากสภาพชุมชนมาใช้ในการจัดการเรียนรู้อีกด้วย

จะเห็นได้ว่า ในการเตรียมความพร้อมการจัดการเรียนการสอนและการพัฒนาโรงเรียน ต้องอาศัยความร่วมมือจากทุกฝ่ายในการสร้างเครือข่ายในโรงเรียน ไม่ว่าจะเป็นครู นักเรียน ผู้ปกครอง หรือผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้อง สิ่งที่สำคัญคือ การสร้างความไว้เนื้อเชื่อใจซึ่งกันและกัน และการสร้างแรงจูงใจ ตราบใดที่มีแรงจูงใจร่วมกัน เครือข่ายก็มีความยั่งยืน ดังนั้น การสร้างภาคีเครือข่าย ถือว่าเป็นส่วนที่สำคัญในการส่งเสริมสนับสนุนให้เรื่องเหล่านี้ประสบผลสำเร็จได้ ทั้งนี้ สามารถรับฟังเพิ่มเติมได้ที่ www.starfishlabz.com

ผอ.กุศล มีปัญญา ผอ.โรงเรียนบ้านแซววิทยาคม สพม.เชียงราย

ครูชนาธิป โหตรภวานนท์ โรงเรียนบ้านแซววิทยาคม

ศน.กรรณิการ์ นารี ศธจ.เชียงใหม่